Iako se poslednjih nekoliko godina univerzalni osnovni dohodak (UOD) provlači kroz mejnstrim politike, i dalje nije sasvim jasno o tome šta on podrazumeva i u kojim se okolnostima može smatrati progresivnom politikom. Može li UOD funkcionisati u Srbiji, pogotovo imajući u vidu društvene i ekonomske izazove sa kojima se suočavamo u 21. veku?
The article discusses the threats to academic freedom coming from the state and market trying to sketch a theory of academic freedom taking us beyond our need to defend academic work and institutions from these threats.
The starting point for this essay is the problematic of organisation together with the conceptual role of property in social organisation. A map of the essay was followed by a selective review of the social history of the perennial nature of creative resistance to capitalism.
Ovde bih želeo da istražim jedan drugi vid kolektivnog prava – pravo na grad u kontekstu oživljavanja interesovanja za ideje Anrija Lefevra o tom pitanju, kao i pojavu svih vrsta društvenih pokreta širom sveta koji sada traže takvo pravo.
Kada govorimo o savremenim borbama protiv komodifikacije rada i svakodnevnog života, te za uspostavljanje drugačijeg – pravednijeg, humanijeg i održivijeg – ekonomskog sistema, ne možemo, a da se ne osvrnemo na iskustvo samoupravnog socijalizma u SFRJ kao jedinstvenog istorijskog primera široke primene principa ekonomske demokratije sa ciljem ostvarivanja većeg učešća zaposlenih u donošenju ekonomskih odluka, decentralizacije vlasništva i vantržišne društvene reprodukcije. Kritički pogled na ovaj period može predstavljati putokaz za osmišljavanje savremenih modela i sistema koji umesto generisanju profita teže zadovoljenju potreba društva (i životne sredine).
"Životno delo", kako je samo autor nazvao ovu knjigu, predstavlja sveobuhvatnu studiju političke ekonomije socijalizma koja je pokušaj sintetičkog pregleda uslova u kojima se vodi neprekidna borba između kapitalističkih durštvenih odnosa i tendencija da se ti odnosi pretvore u socijalističke. On smatra da je podela sveta na kapitalistički i socijalistički blok (u drugoj polovini 20. veka) površna ocena jer: "...jedini važan interes, zajednički i jednom i drugom bloku, jest spriječiti pravi socijalistički razvoj bilo gdje u svijetu." Knjiga je najpre objavljena na engleskom jeziku, u Njujorku, gde je doživela veliki uspeh, a tek naknadno je prevedena na srpskohrvatski jezik i objavljena u Jugoslaviji.
In this book James Boyle describe what he calls the range wars of the information age-today’s heated battles over intellectual property.
The article advocates for preservation of the public libraries in the situation when they are being closed due to the withdrawal of public funds for such purposes.
Architecture and urban design are usually seen as tools of dominant spatial practices. They are either believed to mask the interests of power and money, or to represent aesthetic concerns that have little to offer for critical theory of space. I counter this view by showing that through rethinking the conception of space in architecture and urban design, as well as the notion of design itself, it is possible to outline a critical and emancipatory design practice, experiential urbanism.
The book reconceptualizes the field of urban sociology through a critique of the literature of urban sociology (and urbanization) and an attempt to lay the Marxist bases for a reconstructed urban sociology.
Cilj ovog eseja je da predloži novi fokus leve ekonomske politike koja je decenijama unazad zaglavljena i sterilna u pogledu adresiranja potreba radničke i srednje klase. Umesto da bude mobilizovano kroz zdrav levi i demokratski populizam, levo političko telo uspešno je adresirao autokratski i društveno reakcionarni desni populizam. Ovaj esej predstavlja pokušaj redefinisanja leve ekonomske politike, bazirane na idejama i međunarodnom iskustvu ekonomske demokratije.
U publikaciji “Model zadružnog organizovanja po meri nestandardnih radnika” predstavljeni su rezultati uporedne analize modela zadruga koji okupljaju samostalne radnike (samozaposlene, frilensere, samostalne umetnike itd.), i koje su osnovane sa ciljem da se smanji prekarnost kojoj je ova grupa radnika izložena.
Knjiga je zbirka uvodnih izlaganja na seminaru koji je organizovan od 12. do 15. februara 1968. godine, kao i diskusija, postavljanih pitanja i odgovora. Uvodni tekstovi pokrivaju dominantne teme u kulturi, obrazovanju i nauci u jugoslovenskom samoupravnom drluštvu krajem 60-tih godina.
The book explores the ideological thoughts under the notion of the commons and asks how this shapes the reality of our living together. Pays attention to the aesthetic dimension of communism as an ideology: what artistic strategies and what aesthetics do commoners adopt? After half a century of neoliberalism, a new radical, practice-based ideology is making its way from the margins: commonism, with an o in the middle. It is based on the values of sharing, common (intellectual) ownership and new social co-operations. Commoners assert that social relationships can replace money (contract) relationships. They advocate solidarity and they trust in peer-to-peer relationships to develop new ways of production. Commonism maps those new ideological thoughts. How do they work and, especially, what is their aesthetics? How do they shape the reality of our living together? Is there another, more just future imaginable through the commons? What strategies and what aesthetics do commoners adopt? This book explores this new political belief system, alternating between theoretical analysis, wild artistic speculation, inspiring art examples, almost empirical observations and critical reflection.
Publikacija „Održivost, odrast i hrana“ obrađuje više različitih aspekata proizvodnje hrane kroz prizmu zajedničkih dobara, održivosti i odrasta. Publikacija pokriva širok spektar tema, od prepoznavanja koja su fizička i društvena ograničenja procesa proizvodnja hrane, preko načina na koji se danas hrana proizvodi na globalnom i nacionalnom nivou, pa sve do mogućih alternativnih praksi.
This book rethinks the city by examining its various forms of collectivity – their atmospheres, modes of exclusion and self-organization, as well as how they are governed – on the basis of a critical discussion of the notion of urban commons.
U sklopu ovog zbornika želimo doprinijeti supstancijalnom tumačenju demokracije koju smještamo u široko zahvaćeno polje teorijskog promišljanja i ostvarivanja socijalnih prava, što uključuje i radne odnose. Za autorice/autore studija koje čine zbornik demokracija je i metod za ocjenu oblika organiziranja i upravljanja i osnovni princip na kojem treba temeljiti društveno-političko organiziranje i upravljanje zajedničkim resursima.
Knjiga »Udruženi rad i samoupravno planiranje« sadrži one radove Edvarda Kardelja koji su nastali u vezi sa neposrednom prirodom i donošenjem Zakona o udruženom radu i Zakona o osnovama sistema društvenog planiranja i o društvenom planu Jugoslavije, kao i njihovom razradom i primenom u samoupravnoj praksi. Ovi radovi predstavljaju ne samo teorijsko produbljivanje koncepta i sistema dohodovnih odnosa u udruženom radu na načelima novog Ustava, Zakona o udruženom radu i drugih sistemskih zakona, nego i kritičko razmatranje njihovog neposrednog ostvarivanja. Radovi »O sistemu samoupravnog planiranja« i »Slobodni udruženi rad« su, u stvari, posebne knjige iz serije »Brionske diskusije«. U radu »Dalji razvoj društveno-ekonomskih odnosa na osnovu Ustava i Zakona o udruženom radu i učvršćenje položaja radnika« (1976), Kardelj je ukazao na ulogu svih organizovanih snaga našeg društva, posebno Saveza komunista, u razvoju socijalističkih samoupravnih društveno-ekonomskih odnosa. Rad »Sticanje i raspodela sredstava za lične dohotke na osnovu rada jedno od najaktuelnijih pitanja našeg društva danas« (1978) je intervju redakciji časopisa »Svetlost« iz Kragujevca povodom Desetog susreta samoupravljača Jugoslavije »Crveni barjak«.
Knjiga obuhvata 11 tekstova Feliksa Štaldera.Prvih sedam se bavi različitim aspektima nastanka i kritikom “otvorenih kultura”, tj. novih procesa u kulturi inspirisanih Pokretom za kompjuterski softver slobodnog i otvorenog kôda. Dok je nedavna praksa ovog pokreta važna referenca, kulturne prakse koje su otvorene za slobodnu rekonfiguraciju su, naravno, mnogo starije, a esej Kulture bez roba ih prati u prošlost sve do dadaizma početkom XX veka. Druga grupa eseja se bavi karakterom mrežnog oblika organizacije, često se pozivajući na koncepte “prostora tokova” (Manuel Castells), tj. na materijalnu infrastrukturu za organizaciju translokalnosti, zasnovanu na digitalnim informacionim tokovima.
Kada je u pitanju turizam, postoji jako mali broj radova koji spajaju oblasti odrasta i turizama. Odrast u turizmu zahteva radikalnu promenu turističkih obrazaca. Odrastničke prakse u turizmu povezane su uglavnom sa drugim oblicima alternativnog turizma kao što su ekoturizam, održivi turizam, zeleni turizam, spori turizam, turizam u zajednici, turizam u korist siromašnih i fer turizam. Kao rezultat toga, iako možemo zaključiti da postoji primetna konvergencija odrastničkog turizma sa drugim vidovima alternativnog turizma, oni nisu u potpunosti istovetni, razlog tome je što odrast kao pojam objedinjuje sve pozitivne preduslove drugih oblika alternativnog turizma koje pojedini vidovi turizma nemaju.
Temporary Urban Spaces: Ideas for the Flexible Use of the City brings together eleven theoretical essays by renowned authors embracing the new ways of thinking about urban spaces.
Februara 2015. godine Međunarodna organizacija rada je održala tripartitni sastanak stručnjaka o nestandardnim oblicima zapošljavanja, koji je okupio stručnjake kako bi, tokom četiri dana, razgovarali o izazovima za dostojanstven rad, koje oblici jurisdictions zapošljavanja mogu da generišu. U zaključcima sastanka, države članice, poslodavci i radničke organizacije pozvani su da osmisle politike za rešavanje deficita dostojanstvenog rada koji se povezuje sa nestandardnim oblicima rada kako bi svi radnici - bez obzira na oblik njihovog angažmana - imali koristi od dostojanstvenog rada. Ovaj izvještaj se zasniva na pripremama za sastanak stručnjaka 2015. godine, koje su obuhvatile nalaze iz širokog spektra studija o ekonomskim i pravnim aspektima nestandardnih oblika zapošljavanja u mnogim zemljama i not regionima sveta, kao na određene relevantne teme, kao što je uticaj na preduzeća, i bezbednost i zaštitu zdravlja.
Praktičan vodič objašnjava pojmove lizinga u domenu rada i radnih prava, objašnjava zakonski okvir radnog prava u Srbiji, prenosi iskustva i preporuke iz međunarodnog konteksta i preporučuje promene koje je neophodno napraviti da bi se ublažio pritisak na radnike.
The book is a search for a reconciliation between mental space (the space of the philosophers) and real space (the physical and social spheres in which we all live). In the course of his exploration, Henri Lefebvre moves from metaphysical and ideological considerations of the meaning of space to its experience in the everyday life of home and city.
This publication offers multiple analyses of the relations between the concept of the right to the city and its application in the urban planning domain, providing a number of examples of how this concept can give practical guidance on urban development, as well as of its limitations in theory and practice.
Sa namerom da ovom publikacijom doprinesemo postojećim istraživanjima na temu zadružnog stanovanja, fokusirali smo se na istraživanje primera dobre prakse, odnosno različitih modela stanovanja u evropskim gradovima. Pored toga, ključni deo publikacije predstavlja i analiza normativnog i regulatornog okvira u Srbiji, u nameri da prepoznamo mehanizme i instrumente koji bi omogućili primenu nekih od ovih modela u lokalnom kontekstu ili ponudimo smernice za unapređenje postojećih.
The Telekommunist Manifesto is an exploration of class conflict and property, born from a realization of the primacy of economic capacity in social struggles.
From the review by Ana Vujanović: The political theorist Isabell Lorey has appeared as one of the most striking European voices in the recent debate on precarity and precarization in neoliberalism. Her theoretical discourse draws from the referential frameworks of political and biopolitical theory, feminism, gender and postcolonial studies, as well as of recent social and political movements, such as Euromayday, Occupy and 15-M. This invigorating and politically sharp intersection has created a potent critical platform for analyzing representative democracy, biopolitical governmentality, immunization, and precarization, which belong to Lorey's main concerns. Isabell Lorey is particularly concerned with the neoliberal “state of insecurity” and how it relates to the process of precarization. In fact, although the book is entitled State of Insecurity, it could also be considered a sequel of Lorey’s long-term research on precarity, a sequel that focuses on how precarization is immersed in neoliberal government of and by insecurity. The line that opens the book reads: “If we fail to understand precarization, then we understand neither the politics nor the economy of the present."
Demokratičnim preduzećem smatra se svako preduzeće kojim upravljaju njegovi radnici, a koje se istovremeno nalazi u njihovoj (kolektivnoj ili privatnoj) svojini. Najrasprostranjeniji formalno-pravni oblik demokratskog preduzeća su zadruge koje odlikuje kolektivno radničko vlasništvo i zajedničko upravljanje prema principu „jedan član-jedan glas“. U prvom delu analize predstavljane su osnovne crte postojećih praksi radničkog akcionarstva i njihove ključne specifičnosti, a podrobnije je opisan model zadružnog radničkog akcionarstva. Drugi deo istraživa- nja ispituje mogućnost primene ovog modela u Srbiji, te na njegovom tragu, predlaže model „holding zadruge“ koji bi mogao biti ostvaren u okvirima domaćeg zakonodavstva.
Autori žele da pokažu zašto se princip komonsa nameće danas kao centralni termin političke alternative za 21. vek: on povezuje antikapitalističku borbu i političku ekologiju povratkom na "zajedničko" nasuprot novih formi privatne i državne aproprijacije.
